Κοινωνική Εθελοντική Οικονομία

Η δραστηριότητα της ΚΥΓΕΩ

ανήκει στην Κοινωνική Οικονομία

Βλέπουμε τη ΚΥΓΕΩ ως μια δραστηριότητα παράδειγμα της αλληλέγγυας οικονομίας που στοχεύει στην έκφραση μιας αμοιβαίας πρακτικής αλληλεγγύης σε αντίθεση με τον ιδιωτικό εμπορικό τομέα που η δραστηριότητα στοχεύει στην οικονομική ανταγωνιστικότητα και στην παραγωγή κερδών εξαγόμενων από την τοπική οικονομία..

Γιατί η δραστηριότητα της ΚΥΓΕΩ ανήκει στην Κοινωνική Οικονομία?

1. Αναπτύσσει μια αλληλέγγυα υποστηρικτική σχέση του καταναλωτή προς τον αγρότη: δέσμευση αγοράς των προϊόντων, διευκόλυνση και αποφυγή δανεισμού με προπληρωμή, διευκόλυνση στην διάθεση των προϊόντων, προώθηση και διαφήμιση από τους καταναλωτές, συμμετοχή στο ρίσκο παραγωγής, συμπαράσταση σε νέους μικρούς αγρότες να ξεκινήσουν, πιθανή προσφορά συμπληρωματικών υπηρεσιών και τεχνογνωσίας από τους καταναλωτές προς τον αγρότη, πρόσφορα εργασίας σε περιόδους ανάγκης εποχιακού εργατικού δυναμικού, κ.α.

2. Αναπτύσσει περιβαντολλογική συνείδηση στην αειφόρου χρήση της γης, υποστηρίζει την πολυκαλλιέργεια, μειώνει σημαντικά τα τρόφιμα που δεν διατίθενται και πετιούνται, μειώνει σημαντικά απορρίμματα συσκευασιών και φυσικών πόρων για μακρινές μεταφορές, συντήρηση σε ψυγεία, αποθήκες.

3. Δεν συμμετέχει στην ‘χρηματιστηριακή΄ κερδοσκοπική διαμόρφωση των τιμών των προϊόντων αλλά εντάσσεται στο δίκαιο και ηθικό εμπόριο για τις τιμές των προϊόντων και την εργασία.

4. Οι τοπικοί καταναλωτές επηρεάζουν και κατευθύνουν την αγροτική παραγωγή άμεσα και δεν περιορίζονται μόνο την επιλογή να διαλέγουν τι τους προσφέρουν

Η Κοινωνική Εθελοντική Οικονομία

Η έννοια της κοινωνικής οικονομίας έχει εκφραστεί και εφαρμοστεί με διάφορους όρους και ονόματα όπως της αλληλέγγυας οικονομίας, των κοινωνικών επιχειρήσεων, των κοινοτικών επιχειρήσεων, της κοινοτικής οικονομίας, της οικονομίας του τρίτου τομέα, της οικονομικής αυτοβοήθειας, του εθελοντικού τομέα, της συνεταιριστικής οικονομίας. Όλες αυτές οι προσεγγίσεις στέκονται μαζί κάτω από την ίδια θεωρητική ομπρέλα.

Συχνά διαπιστώνουμε ότι η οικονομία της αλληλεγγύης είναι ενσωματωμένη στην έννοια της κοινωνικής οικονομίας. Η κοινωνική οικονομία εκτείνεται σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής οργάνωσης από τη γειτονιά μέχρι το παγκόσμιο επίπεδο και εμφανίζεται με διάφορες μορφές οργάνωσης σε λειτουργικό, πρακτικό και νομικό επίπεδο.

Η κοινωνική οικονομία ορίζεται ως μια οικονομία βασισμένη στις αξίες, έννοιες και τιμές που εμπνέουν τις μορφές κοινωνικής αυτοδιαχείρισης και άλλων εναλλακτικών μορφών καινοτόμας ανταλλαγής. Η κοινωνική οικονομία έχει αναφερθεί ως το "τρίτο οικονομικό σύστημα", σε αντιδιαστολή με το "πρώτο οικονομικό σύστημα" που είναι η ιδιωτική και προσανατολισμένη στο κέρδος οικονομία και το "δεύτερο οικονομικό σύστημα" που είναι η δημόσια ή κρατική οικονομία προσανατολισμένη στον κοινωνικό προγραμματισμό και στην πρόνοια. Μιλώντας οικονομοτεχνικά, ο στόχος του 1ου συστήματος είναι η αποδοτικότητα, του 2ου συστήματος η ισότητα, ενώ του 3ου συστήματος η αμοιβαιότητα.

Η ιστορία της κοινωνικής οικονομίας είναι μακροχρόνια και πηγαίνει στο τέλος του 18ου αιώνα στις εφαρμογές των ουτοπιστικών σοσιαλιστών, του κοινοτικού κινήματος και των θρησκευτικών μεταναστευτικών ομάδων. Την εποχή αυτή η εποίκηση των καινούργιων αχανών εκτάσεων του Νέου Κόσμου (Αμερική, Αυστραλία κλπ) ευνοείται και ευνοεί την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας. Σε αντιδιαστολή αυτού, η κοινωνική οικονομία της αλληλεγγύης είναι σχετικά πιο νέα έννοια που εμπνέεται από την πρακτική των τοπικών πρωτοβουλιών στη Λατινική Αμερική από τα μέσα της δεκαετίας του '80. Η έννοια της αλληλέγγυας οικονομίας κέρδισε μεγάλη ορμή μετά την οργάνωση του πρώτου παγκόσμιου συνεδρίου κοινωνικής αλληλεγγύης οικονομίας στη Βραζιλία το 1998 και με το σχηματισμό του λατινοαμερικανικού δικτύου της οικονομίας αλληλεγγύης που αναπτύχθηκε περαιτέρω το 2001 με τη δημιουργία του παγκόσμιου δικτύου της οικονομίας της αλληλεγγύης.

Επίσης την ίδια περίοδο, τα τελευταία είκοσι και πλέον χρόνια, συντελείται μια άλλη διαφοροποίηση που εντάσσεται στην σφαίρα του 3ου οικονομικού συστήματος της κοινωνικής οικονομίας. Είναι η διαφοροποίηση από την φιλανθρωπία και η ανάπτυξη του εθελοντισμού. Παλαιοτέρα στην αλληλέγγυα ή στην ανθρωπιστική δράση κυριαρχούσε η έννοια της φιλανθρωπίας που είχε αναπτυχθεί και υποταχθεί στη θρησκευτική (χριστιανική) εννοιολογία. Ο πολίτης καλούνταν να προσφέρει υλικά, χρηματικά, εργασιακά αλλά κύριος διαχειριστής ήταν η εκκλησία. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η εκκλησία και ενδεχόμενος κάποιοι κρατικοί οργανισμοί είχαν το μονοπώλιο στην φιλανθρωπία, και ήταν οι κύριοι ‘μεσάζοντες’ διοργανωτές της κοινωνικής προσφοράς των ανθρώπων. Αυτό εννοιολογικά και πρακτικά αλλάζει τα τελευταία χρόνια για διάφορους λόγους. Σήμερα βλέπουμε να αναπτύσσεται περισσότερο η έννοια του εθελοντισμού και της άμεσης εμπλοκής του εθελοντή στην τελική δράση και προσφορά. Αυτό αναδύει τον εθελοντή να δραστηριοποιείται καλύτερα τοπικά άμεσα στην γειτονιά ή στον δήμο του, αλλά και παγκόσμια μέσα από την αμεσότητα του διαδικτύου. Ο εθελοντής είναι αυτός που προσφέρει, αλλά είναι και ο μεσάζοντας της προσφοράς και έρχεται σε άμεση επαφή με τον αποδέκτη της προσφοράς. Κατά μια έννοια, ξαναγυρίζει άμεσα όλη η ‘ενέργεια’ του αντίκτυπου της προσφοράς του στον ίδιο. Χωρίς να θέλω να επικρίνω αλλά περισσότερο να αναδείξω την σημασία αυτής της αλλαγής, θα έλεγα ότι παλαιοτέρα ο μεσάζοντας της φιλανθρωπίας ‘έκλεβε’ την ενέργεια της αμοιβαίας ανταπόδοσης από αυτόν που πραγματικά την πρόσφερε.

Η δυναμική της ‘εξαγόμενης’ ανάπτυξης σε επόμενο επίπεδο. Από πολύ νωρίς στην ιστορία της εξέλιξης και ανάπτυξης των λαών βλέπουμε να γίνεται μια συνεχής μετατόπιση των ποσοστών ανάπτυξης από το τοπικό, προς το εθνικό, και επιτακτικά σήμερα προς το παγκόσμιο επίπεδο. Θα έλεγε κανείς ότι αυτή η δυναμική είναι μέρος της οικονομικής εξέλιξης της ανθρωπότητας όσο και τις συνειδησιακής εξέλιξης του ανθρώπου.

Στο Τοπικό επίπεδο η οικονομία συνδέεται και αναφέρεται πολλές φορές με την έκφραση ‘ανάπτυξη από τα κάτω’, που σημαίνει ότι έχει στην βάση της τον άνθρωπο, τις αλληλέγγυες αξίες και δράσεις του και το τοπικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει και αναπτύσσεται. Αυτό βέβαια δεν αποκλείει την ολιστική παγκόσμια αντίληψη των πραγμάτων και την έννοια ύπαρξης ηθικού εμπορικού κέρδους και ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο. Το σύνθημα που εκφράζει αυτήν την πραγματικότητα έχει γίνει αντιληπτό από την δεκαετία του ’70: «Σκέψου παγκόσμια, Δράσε τοπικά» (Think globally, Act locally).

Σε αντίθεση με την ανάπτυξη από τα πάνω, αυτή γίνεται από τον ιδιωτικό ή τον κρατικό τομέα με πολλούς εξωγενείς παράγοντες της τοπικής ανάπτυξης που συμπιέζει και παραβλέπει τον ολιστικό ανθρώπινο και περιβαντολλογικό παράγοντα και παραμένει συνδεδεμένη με μια χρηματιστηριακή εικόνα ανάπτυξης.

Λίγα περισσότερα για την

Κοινωνική Εθελοντική οικονομία

Δεν είμαι οικονομολόγος για να μιλήσω με συγκεκριμένα νούμερα και να χρησιμοποιήσω απλουστευμένους οικονομικούς όρους για μια συνοπτική στοχευόμενη άποψη περί της Κοινωνικής Εθελοντικής οικονομίας. Η εμπειρία μου έρχεται από την εθελοντική ενασχόληση μου με τις ομάδες ΚΥΓΕΩ, το βιολογικό καλάθι λαχανικών από συνδρομητές καταναλωτές που το εγχείρημα αυτό είναι άμεσο κομμάτι της κοινωνικής οικονομίας και πιο συγκεκριμένα της τοπικής κοινοτικής οικονομίας.

Από πολύ νωρίς στην ιστορία της εξέλιξης και ανάπτυξης των λαών βλέπουμε να γίνεται μια συνεχής μετατόπιση των ποσοστών ανάπτυξης από το τοπικό όλο και περισσότερο στο εθνικό και τελευταία στο παγκόσμιο επίπεδο. Κάθε επίπεδο είναι μέρος της όλης οικονομίας αλλά έχει δικά του χαρακτηριστικά και ποιότητες.

Στο Τοπικό επίπεδο η οικονομία συνδέεται και αναφέρεται πολλές φορές με την έκφραση ‘ανάπτυξη από τα κάτω’. Έχει στην βάση της τον άνθρωπο, αλληλέγγυες αξίες και δράσεις του, χωρίς να αποκλείεται και η έννοια του κέρδους μέσα από το δίκαιο εμπόριο.

Παλαιοτέρα στις αλληλέγγυες δράσεις κυριαρχούσε η φιλανθρωπία, σήμερα όμως βλέπουμε περισσότερο τον εθελοντισμό και την πιο άμεση προσωπική εμπλοκή του εθελοντή στην τελική δράση. Αυτό τον φέρνει να δρα καλύτερα σε γειτονιές και σε τοπικές δημοτικές περιοχές, παρόλο αυτά είναι συνδεδεμένος και με την παγκόσμια εικόνα.

Το Χρήμα

Στην οικονομία κάθε δραστηριότητα έχει ένα οικονομικό προσδιορισμό μέσα από μονάδες του χρήματος. Το χρήμα ως χρηστικό οικονομικό εργαλείο έχει 3 μορφές:

- Συναλλαγής που υπάρχει στην καθημερινή συναλλαγή εργασίας και προϊόντων.

- Δανεικό που το δανειζόμαστε από τους άλλους μέσω τραπεζικού διαμεσολαβητή για ανάπτυξη και επένδυση.

- Δωρεά που λαμβάνουμε από κληρονομιά ή από φιλανθρωπία.

Τώρα όμως έχουμε και ένα αντίστοιχο χρήμα από την οικονομία της εθελοντικής δραστηριότητας, το οποίο δεν μπορεί να μετρηθεί εύκολα γιατί στην εθελοντική οικονομία έχουμε αχρήματες και αμοιβαίες ανταλλαγές ή προσφορές (μικρή εξαίρεση τα τοπικά νομίσματα). Η Εθελοντική συναλλαγή δίνεται από κάτι που ήδη έχουμε και το μοιραζόμαστε με τους άλλους αυτό μπορεί να είναι εργασία, χρόνος, τεχνογνωσία ή υλικά προϊόντα που μας περισσεύουν, δεν τα χρειαζόμαστε ή μας είναι άχρηστα. Τα προσφέρουμε από το υπάρχον, από αυτό που μας έχει δοθεί και γιατί θέλουμε σαν άνθρωποι, να το προσφέρουμε πίσω, μας κάνει να νιώθουμε καλά γι’ αυτό και το ανταποδίδουμε χωρίς υστεροβουλίες και προσωπικές σκοπιμότητες (η πνευματική κατάσταση της αφθονίας που δημιουργεί και υλική αφθονία).

Η Αμοιβαία Ανταλλαγή έχει οικονομική χροιά, ενώ πολλές φορές στην εθελοντική κοινωνική ταιριάζει ο όρος Αμοιβαία Ανταπόδοση (στα αγγλικά Reciprocity).

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ της Τριμερής ή Τρίπτυχης Οικονομίας

Η Εθελοντική Οικονομία

Τα δυο κύρια χαρακτηριστικά της εθελοντικής οικονομίας είναι:

η Τοπική διάσταση της και η Εθελοντική προσφορά.

Ποια χαρακτηριστικά βοηθούν την Κοινωνική Εθελοντική Οικονομία?

• Θεσμική διασφάλιση ενός ~20% στην τοπική οικονομία .

• Κίνητρα προσφοράς ενός ~20% της εργασίας στη τοπική οικονομία.

- Να είναι Εύκολη και Ευχάριστη η συμμετοχή σε αυτήν.

• Η αφύπνιση της Αμοιβαίας Ανταπόδοσης (μέρος της ανθρώπινης φύσης).

- Τα σύγχρονα Κοινωνικά Εργαλεία και το Κτίσιμο της Εμπιστοσύνης.

• Η Συλλογική νοημοσύνη που αναπτύσσεται μέσω της συνύπαρξης.

Θεσμική διασφάλιση του 20% στην τοπική οικονομία. Για να υπάρχει οικονομική δυναμική σε τοπικό επίπεδο χρειάζεται να διασφαλιστεί ένα ποσοστό οικονομίας στο Τοπικό επίπεδο. Το ποσοστό αυτό μπορεί να είναι γύρω στο 20% (όσο είναι και το κρατικό ποσοστό φόρου ΦΠΑ). Αυτό δημιουργεί ισορροπία σε όλα τα επίπεδα ανάπτυξης. Επειδή έχει όμως σήμερα ασαφές θεσμικό πλαίσιο είναι δύσκολο να μετρηθεί με τις μεθόδους των άλλων μορφών οικονομίας. Έχει τα χαρακτηριστικά της μακρόχρονης επένδυσης, όπως π.χ. της παιδείας. Η εθελοντική συμμετοχή ήδη ζητιέται από τον πολίτη και είναι ξεκάθαρο ότι χωρίς αυτήν κάποια πράγματα δεν μπορούν να δουλέψουν όπως π.χ. στην ανακύκλωση ζητιέται από τον πολίτη πρώτα να κάνει μια προεπιλογή και ταξινόμηση των σκουπιδιών του, αυτό μπορεί να αντανακλά το 20% του κόστους διαχείρισης των σκουπιδιών.

Η εθελοντική αλληλέγγυα οικονομία δουλεύει κυρίως σε προσωπικό επίπεδο, βοηθάμε την ομάδα μας, τους συνανθρώπους μας, να καλυτερεύσουν τη ζωή γύρω μας. Είναι μικρής κλίμακας και λειτουργεί κυρίως σε τοπικό επίπεδο γιατί έχει να κάνει με τις άμεσες προσωπικές σχέσεις των ανθρώπων. Για να είναι πρακτικά λειτουργική χρειάζονται τα πράγματα να είναι Εύκολα και Ευχάριστα. Το Εύκολο δεν σημαίνει ότι είναι χαμηλής ποιότητας, σημαίνει ότι είναι εύκολο σε αυτόν που το προσφέρει (π.χ. αν αυτός που το προσφέρει είναι ένας σούπερ προγραμματιστής του είναι εύκολο να κάνει μια εφαρμογή που για κάποιον άλλον μπορεί να απαιτεί πολύχρονη εργασίας).

Το Εύκολο και Ευχάριστο, έρχονται να το βοηθήσουν τα σύγχρονα Κοινωνικά Εργαλεία που βοηθούν και εκπαιδεύουν τους ανθρώπους να μπορούν να λειτουργούν και να αυτοδιοργανώνονται με εύκολους και ευχάριστους τρόπους και να κτίζουν την εμπιστοσύνη μεταξύ τους. Τα κοινωνικά εργαλεία αναπτύχθηκαν από διαφόρους πρωτοπόρους ερευνητές και επιστήμονες. Υιοθετήθηκαν και συνεχίζουν να εξελίσσονται από τις σύγχρονες οικοκοινότητες και τις κινηματικές πρωτοβουλίες των πόλεων. Η γνώση των οικοκοινοτήτων έχει αρχίσει όλο και πιο έντονα να ξαναγυρίζει στις κοινωνίες των πόλεων (χαρακτηριστικά βλέπε Τις πόλεις σε μετάβαση, transition towns)

Συλλογική νοημοσύνη, είναι μια άλλη συνιστώσα που αναδύεται όταν οι άνθρωποι δουλεύουν μαζί και αφού μπορέσουν να ξεπεράσουν το δεύτερο επίπεδο της αναγκαίας προσωπικής σύγκρουσης [Επίπεδο 1^ο Συνάντηση, 2^ο Σύγκρουση και δημιουργία συνειδητότητας, 3^ο Συνένωση ή χωρισμός], τότε κτίζεται η εμπιστοσύνη και δημιουργείται μια συλλογική συνείδηση-νοημοσύνη που είναι πολύ μεγαλύτερη από την νοημοσύνη του καθενός στην ομάδα και μπορεί να έχει πρωτοφανή αποτελέσματα.

Οι σύγχρονες Οικοκοινότητες (intentional communities) λειτουργούν περισσότερο ως χώροι έρευνας και ολιστικής εκπαίδευσης πάρα ως πρόταση για αποκέντρωση και ανάπτυξη μικρής γεωργικής παραγωγής. Χρειάζεται καλή σύμπραξη 30-40+ ατόμων και προεργασία σε πρακτικό, συναισθηματικό και οραματικό επίπεδο. Μια πολύ καλή πρόταση για τον αστικό ιστό είναι οι Συνεταιρισμοί Κατοικίας (co-housing). Στο παρών κείμενο δεν θα επεκταθώ περισσότερο, πάντως και τα δυο αναπτύσσουν την Κοινωνική οικονομία.

Προτάσεις για άμεσα βήματα στήριξης

Η Κρατική Δημόσια οικονομία προσπαθεί να προσεγγίσει την Κοινωνική οικονομία (π.χ. μέσω ευρωπαϊκά προγράμματα ΕΣΠΑ, εκπαιδευτικά προγράμματα Grundtvig, κ.α.). Παλιότερα οι κύριοι αποδέκτες ήταν η ίδια η κρατική οικονομία και οι ατομικές ιδιωτικές επιχειρήσεις αλλά τώρα όλο και περισσότερο απευθύνεται σε κοινωνικές ομάδες και στις δραστηριότητες τους. Υπάρχει μια εγγενής δυσκολία, ότι λειτουργεί εκ των άνω και δεν μπορεί να βοηθήσει άμεσα στην εκ των κάτω ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας. Μπορεί όμως θεσμικά να διασφαλίζει το πλαίσιο και το χώρο λειτουργίας της Κοινωνικής οικονομίας.

Τι μπορεί να βοηθήσει άμεσα την Εθελοντική Κοινωνική Οικονομία?

1. Ένα απλό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και διασφάλισης της τοπικής οικονομίας (για το 20% της οικονομίας να χαρακτηρίζεται ως τοπική αλληλέγγυα οικονομία).
2. Ένα θεσμικό πλαίσιο για τους τοπικούς αγρότες παραγωγούς να έχουν την δυνατότητα συνδρομητικής διάθεσης (παράδοσης εβδομαδιαίου καλαθιού προϊόντων) και συμμετοχή σε αγορές αποκλειστικές μόνο για παραγωγούς (farmer’s markets).
3. Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και διάθεσης για μικρούς παραγωγούς αστικών καλλιεργειών.
4. Πρόσβαση στα κοινά, στις υποδομές και στο τεχνικό εξοπλισμό της τοπικής διοίκησης με πρωτοβουλία από εθελοντικές ομάδες και όχι μέσω επιδοτήσεων, επιχορηγήσεων και προγράμματα στημένα εκ των άνω.
5. Πρόσβαση στη χρήση ιδιωτικών χώρων για δραστηριότητες και πρωτοβουλίες της τοπικής οικονομίας. Πχ. Ομάδες καταναλωτών να μπορούν να νοικιάζουν ιδιωτικό χώρο για τις ανάγκες διακινήσεις των προϊόντων που συνδρομητικά παραλαμβάνουν.
6. Θεσμοθέτηση των εθελοντικών πρωτοβουλιών βάση της δράσης τους και προβολή τους μέσα από ηλεκτρονικά μέσα, εκδηλώσεις, φεστιβάλ και τοπικές γιορτές.

Τι στηρίζει την εθελοντική οικονομία για να αναπτυχθεί?

1. Συνέδρια, σεμινάρια, προσκεκλημένοι ομιλητές και εκπαιδευτές σε τοπικό επίπεδο της γειτονιάς και του δήμου.
2. Διεξαγωγή Open Space, Κοινωνικά Φόρουμ, Φεστιβάλ ομάδων.
3. Ενεργοποίηση θεσμών ηλεκτρονικής επικοινωνίας των δήμων.
4. Διεξαγωγή δημοψηφισμάτων σε τοπικό επίπεδο.
5. Στήριξη των αναδυόμενων πρωτοβουλιών και όχι δημιουργία νέων εκ των άνω.
6. Ακαδημαϊκή και κοινωνική έρευνα.
7. Εφευρετικότητα, που αντλείται από την συνεύρεση και την τάση του ανθρώπου να δημιουργεί κάτι καλύτερο και όχι βάση του κέρδους.
8. Όχι κανόνες ανταγωνισμού με την υπάρχουσα αγορά (εμπορικά μαγαζιά). Υπάρχει χώρος για όλους παράλληλα, το τοπικό οικονομικό δυναμικό του 20% είναι σίγουρο τελικά ότι βοηθά το γενικότερο σύνολο να είναι πλουσιότερο.

Η Κοινωνική Οικονομία κατά τη γνώμη μου δεν επιδιώκει να καταργήσει την Ιδιωτική

ή την Κρατική οικονομία, αλλά να αναπτύξει το δικό της χώρο δραστηριοποίησης με έμφαση στην κοινωνική και περιβαντολλογική βιωσιμότητα, κρατώντας σημαντικές κοινωνικές ισορροπίες, εμπνέοντας με καινοτόμες ιδέες και θετικές αλληλοεπιδράσεις για μια ενεργή και δυναμική κοινωνία ακόμη και σε πολύ δύσκολους οικονομικούς καιρούς. Μπορεί ιδιαίτερα να συνεργαστεί με την κρατική οικονομία. Αυξάνεται η ‘βιοποικιλία’ της οικονομίας που μπορεί να δώσει νέες προοπτικές οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και σταθερότητας.

À À À

Διαβάστε περισσότερα για τη σχέση κοινωνικής οικονομίας και  Κοινοτικά Υποστηριζόμενη Γεωργίας εδώ